Koszt postawienia słupa energetycznego

Myślisz o budowie domu i zależy Ci na idealnej lokalizacji z pięknym widokiem? A może już masz działkę i zastanawiasz się, czy przebieg linii energetycznych lub obecność słupa nie przysporzy Ci problemów w przyszłości? Czy postawienie własnego słupa energetycznego to dobry pomysł, czy raczej droga przez mękę? Jakie koszty się z tym wiążą i czy warto w ogóle wchodzić w takie inwestycje? Odpowiedzi na te, i wiele innych palących pytań znajdziesz w dalszej części artykułu.

Spis treści:

• Koszty instalacji słupa energetycznego
• Ile kosztuje projekt słupa energetycznego
• Opłaty za budowę słupa energetycznego
• Stawki za montaż słupa energetycznego
• Cennik ustawienia słupa energetycznego
• Szacunkowe koszty nowego słupa energetycznego
• Wycena słupa energetycznego
• Koszty związane z przyłączem słupa energetycznego
• Nakłady na postawienie słupa energetycznego
• Finansowanie postawienia słupa energetycznego
• Koszt postawienia słupa energetycznego - Q&A

Analizując zagadnienie związane z kosztami postawienia słupa energetycznego, warto przyjrzeć się kilku kluczowym czynnikom, które wpływają na finalną cenę. Nie jest to bowiem jednolita kwota, a raczej suma wielu składowych, od których zależy ostateczny budżet. Poniższa tabela prezentuje przykładowe szacunki, które pomogą zorientować się w potencjalnych wydatkach. Pamiętajmy, że są to jedynie orientacyjne dane i rzeczywiste koszty mogą się różnić w zależności od regionu, dostawcy usług oraz indywidualnych potrzeb.

Jak widać, choć podstawowy montaż słupa wydaje się być kosztem rzędu kilku tysięcy złotych, to dodatkowe prace, jak pozwolenia, czy konieczność ingerencji w istniejącą infrastrukturę, mogą znacząco podnieść ten rachunek. Zastanówmy się, jak dokładnie rozkładają się te koszty i co warto wziąć pod uwagę, decydując się na takie przedsięwzięcie. Warto też pamiętać, że w przypadku działek, nad którymi już przebiegają linie energetyczne, mamy pewne roszczenia dotyczące ich usunięcia lub przesunięcia, co może być alternatywą dla budowy nowego słupa.

Koszty instalacji słupa energetycznego

Decyzja o postawieniu własnego słupa energetycznego na działce to poważny krok, który wiąże się z szeregiem formalności i nakładów finansowych. Nie jest to jednak zadanie z kategorii tych, których można się podjąć spontanicznie, kierując jedynie estetyką czy widokiem. Przede wszystkim należy mieć na uwadze, że infrastruktura energetyczna, w tym wspomniane słupy, stanowi element szerszej sieci przesyłowej. Choć na niezabudowanych terenach nadziemne przewody zazwyczaj nie są problemem, na prywatnych posesjach mogą stanowić pewną uciążliwość, a nawet obniżać wartość nieruchomości.

Zobacz także: Ile Trwa Postawienie Ścianki Działowej w 2025? Poradnik Krok po Kroku

Przystępując do takiego przedsięwzięcia, kluczowe jest zrozumienie, że nie budujemy słupa "na własny użytek" w oderwaniu od reszty systemu. Każde takie działanie musi być skoordynowane z lokalnym zakładem energetycznym, co już na wstępie generuje pewne procedury i potencjalne koszty. Samo zgłoszenie zamiaru budowy i potrzebę podłączenia do sieci musi przejść przez odpowiednie formalności, które często są pierwszym etapem procesu. Bez tego, żaden słup nie stanie zgodnie z prawem.

Warto również wspomnieć o koncepcji służebności przesyłu, która reguluje zasady korzystania z nieruchomości przez przedsiębiorstwa przesyłowe w celu zapewnienia dostaw energii. Definicja tej służebności często pojawia się w kontekście właścicieli nieruchomości, nad którymi przebiegają linie energetyczne. Podkreśla ona prawo przedsiębiorcy do korzystania z nieruchomości na potrzeby instalacji, konserwacji czy wymiany urządzeń, co jest wpisywane do księgi wieczystej.

Dlatego zanim podejmiemy ostateczną decyzję, warto dokładnie przeanalizować, czy budowa własnego słupa jest jedynym czy najlepszym rozwiązaniem. Czasem lepszym wyjściem może być próba dogadania się z dostawcą energii w sprawie przesunięcia istniejących linii, jeśli faktycznie stanowią one znaczną przeszkodę. Trzeba przyznać, że takie negocjacje bywają żmudne, ale mogą okazać się bardziej opłacalne w dłuższej perspektywie.

Zobacz także: Cena Robocizny Ścianki Działowej z Kartongipsu 2025: Kompleksowy Cennik

Ile kosztuje projekt słupa energetycznego

Kiedy już zdecydujemy się na postawienie słupa energetycznego, pierwszym i kluczowym etapem jest stworzenie odpowiedniego projektu. Nie jest to zwykłe rysowanie na papierze – to skomplikowany proces techniczny, który wymaga wiedzy specjalistycznej i uwzględnienia wielu czynników. Zatem kluczowym pytaniem jest: ile właściwie kosztuje taki fachowo przygotowany projekt, który będzie niezbędny do dalszych działań?

Koszt projektu słupa energetycznego może się znacząco różnić i zależy od wielu czynników. Mowa tu przede wszystkim o stopniu skomplikowania przedsięwzięcia, rodzaju planowanego słupa (drewniany, żelbetowy, metalowy), a także o niezbędnych obliczeniach konstrukcyjnych i elektrycznych. Całość musi być zgodna z obowiązującymi normami i przepisami, które stanowią podstawę bezpieczeństwa całej instalacji. Niedoświadczeni majsterkowicze mogą sobie z tym wyzwaniem nie poradzić.

Przykładowo, dla prostego przyłącza do jednego budynku, koszt projektu może oscylować w granicach 1000 do 3000 złotych. Jeśli jednak planujemy rozbudowę sieci, lub sytuacja terenowa jest bardziej złożona, wymagając np. specjalnych fundamentów czy specjalistycznych zabezpieczeń, kwota ta może wzrosnąć. To inwestycja, która procentuje – dobry projekt to gwarancja prawidłowego wykonania prac i uniknięcia potencjalnych problemów w przyszłości.

Warto pamiętać, że cena tego dokumentu nie jest opłatą pustą. Obejmuje ona pracę doświadczonych inżynierów, wykonanie niezbędnych pomiarów, obliczeń wytrzymałościowych, analizy obciążeniowości, a także przygotowanie dokumentacji formalno-prawnej. Bez tego projektu, dalsze działania związane z budową i podłączeniem słupa są praktycznie niemożliwe i niezgodne z prawem. Trzeba zatem potraktować to jako fundamentalny pierwszy krok.

Opłaty za budowę słupa energetycznego

Budowa słupa energetycznego to przedsięwzięcie, które wymaga nie tylko solidnego projektu, ale także pokrycia szeregu opłat związanych z samymi pracami konstrukcyjnymi. Te koszty nie ograniczają się jedynie do zakupu materiałów. To cały wachlarz wydatków, na które trzeba być przygotowanym, aby cała inwestycja przebiegła zgodnie z planem i przede wszystkim bezpiecznie. Jakie dokładnie opłaty czekają na inwestora?

Podstawowym elementem budowy jest sam słup, a jego cena zależy od materiału, wysokości oraz klasy wytrzymałości. Słupy żelbetowe, powszechnie stosowane, mogą kosztować od około 1000 do nawet 4000 złotych, w zależności od specyfikacji. Do tego dochodzą koszty przewodów energetycznych, izolatorów, zaczepów, krzyży izolatorowych i innych elementów niezbędnych do stworzenia kompletnej instalacji. Sumując te wszystkie drobne, pozornie nieistotne części, można łatwo dobić do kilku tysięcy złotych.

Kolejnym znaczącym składnikiem są prace ziemne. Wykopy pod fundamenty słupa, a następnie wykonanie tychże fundamentów, to prace wymagające odpowiedniego sprzętu i wykwalifikowanej siły roboczej. Koszt takich prac może wahać się od 1500 do 4000 złotych, w zależności od warunków gruntowych i głębokości posadowienia słupa. Niezbędne jest także odpowiednie zabezpieczenie samego słupa przed korozją czy uszkodzeniami mechanicznymi.

Należy również wziąć pod uwagę koszty związane z montażem i podłączeniem. Tutaj wchodzą w grę stawki robocizny, które są zależne od regionu Polski i doświadczenia ekip budowlanych. Nie zapominajmy o elektrykach, którzy muszą prawidłowo podłączyć przewody do sieci dystrybucyjnej, zapewniając bezpieczeństwo i ciągłość dostaw energii. Te wszystkie składowe tworzą końcową cenę "budowy" w najszerszym tego słowa znaczeniu.

Stawki za montaż słupa energetycznego

Po przygotowaniu projektu i zgromadzeniu niezbędnych materiałów, przychodzi czas na kluczowy etap – fizyczny montaż słupa energetycznego. To właśnie tutaj zaczyna się prawdziwa praca wykonawcza, a wraz z nią pojawiają się pytania o stawki za robociznę. Jakie są aktualne ceny za takie usługi i od czego one zależą? To często najbardziej nieprzewidywalny element całego budżetu, który może solidnie zaskoczyć.

Stawki za montaż słupa energetycznego są mocno zróżnicowane. Nie ma jednego, uniwersalnego cennika, który obowiązywałby wszędzie. Przede wszystkim zależą one od regionu kraju – w większych miastach i aglomeracjach ceny mogą być wyższe niż w mniejszych miejscowościach. Czynnikiem determinującym jest także doświadczenie i renoma firmy wykonującej prace. Renomowane firmy, z długim stażem i dobrymi opiniami, często cenią swoje usługi wyżej, ale jednocześnie dają większą pewność jakości.

Średnio, stawki za sam montaż jednego słupa mogą wahać się od 3000 do nawet 10000 złotych. Ta rozbieżność wynika z kilku czynników. W cenę wlicza się nie tylko samo fizyczne postawienie i ustabilizowanie słupa, ale także prace związane z założeniem przewodów, izolatorów oraz wstępne podłączenie do istniejącej sieci. Jeśli konieczne jest użycie ciężkiego sprzętu, na przykład dźwigu do postawienia wysokiego słupa, koszty te naturalnie wzrosną.

Warto również wiedzieć, że niektóre firmy oferują kompleksową usługę „pod klucz”, która obejmuje już wszystko – od projektu, przez zakup materiałów, po montaż i uruchomienie. W takim wypadku cena może być podana jako jedna kwota, ale warto zawsze domagać się szczegółowego rozbicia kosztów. To daje pewność, że nie przepłacamy za żadne ukryte usługi. Należy pamiętać, że jest to inwestycja w bezpieczeństwo i prawidłowe funkcjonowanie naszej infrastruktury energetycznej.

Cennik ustawienia słupa energetycznego

Gdy już zapoznaliśmy się z projektowymi i materiałowymi aspektami inwestycji, nieuchronnie zbliżamy się do konkretnych liczb, czyli cennika ustawienia słupa energetycznego. Jak wyglądają realne koszty prac, które mają na celu zapewnienie nam stabilnego dopływu prądu? Trzeba przyznać, że jest to jeden z tych momentów, kiedy emocje mogą sięgnąć zenitu, a portfel zaczyna boleć.

Przyjrzyjmy się bliżej przykładowym stawkom, które mogą pojawić się na fakturze. Sama cena za ustawienie słupa, wraz z jego stabilnym posadowieniem w gruncie, może wynosić od około 1500 do nawet 5000 złotych. Ta kwota zazwyczaj obejmuje podstawowe prace ziemne, czyli wykopy pod fundament, przygotowanie gruntu i samego betonowania. Jeśli teren jest trudny, na przykład gliniasty lub kamienisty, trzeba liczyć się z dodatkowymi kosztami pracy.

Do tej kwoty musimy doliczyć jeszcze montaż przewodów energetycznych, czyli tak zwane „wiszenie” kabli na słupach. Jest to praca wymagająca precyzji i odpowiednich narzędzi, a jej koszt może wynieść od 1000 do 2500 złotych za jeden słup. Do tego dochodzi montaż wszelkich elementów dodatkowych, takich jak izolatory, odgromniki czy zestawy do przyłączenia linii do naszej instalacji, które również generują dodatkowe koszty, często kilkuprocentowe od całej inwestycji.

Ważne jest również uwzględnienie kosztów związanych z uzyskaniem wszelkich niezbędnych pozwoleń i odbiorów technicznych. Bez tego, żadna praca nie zostanie uznana za zgodną z prawem. Te opłaty administracyjne, choć zazwyczaj niższe w porównaniu do robót, mogą sięgnąć nawet 2000 złotych, w zależności od lokalnych przepisów i wymogów zakładu energetycznego. To kolejne potwierdzenie, że postawienie nawet jednego słupa to cały złożony proces.

Szacunkowe koszty nowego słupa energetycznego

Co tak naprawdę kryje się pod pojęciem „nowy słup energetyczny” w kontekście kosztów budowy? Czy to tylko sam pionowy element, czy może cała infrastruktura towarzysząca? Zrozumienie tego jest kluczowe, aby uniknąć późniejszych rozczarowań i nieplanowanych wydatków. Trzeba przyznać, że termin „nowy słup” jest nieco mylący, bo zazwyczaj oznacza coś więcej niż tylko przysłowiową „deskę na sztorc”.

Podstawowy koszt nowego słupa, czyli samego materiału, zależy od jego typu. Najczęściej spotykane są słupy żelbetowe, których ceny zaczynają się od około 1000 złotych za niższe modele do nawet 4000 złotych za wyższe, przystosowane do większych obciążeń. Do tego dochodzą koszty przewodów energetycznych. Kilkadziesiąt metrów kabla na przykład typu YKY 4x240mm² może kosztować około 1500-2500 złotych, w zależności od ceny miedzi na rynkach światowych.

Nie zapominajmy o elementach dodatkowych, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania słupa. Mowa tu o izolatorach (kilkadziesiąt do kilkuset złotych za sztukę), odgromnikach, uchwytach, krzyżach izolatorowych czy listwach zaciskowych. Ich łączny koszt może wynieść kilkaset złotych, ale każdy z nich pełni kluczową rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa i trwałości całej instalacji. Szczególnie izolatory są nieodzowne w kontekście odseparowania przewodów od konstrukcji słupa i ochronie przed porażeniem.

Do tych elementów dochodzą jeszcze koszty pracy i podłączenia. Sam proces stawiania słupa, wraz z fundamentowaniem, jak wspomniano, to często kilka tysięcy złotych. Nie można też zapomnieć o potrzebie uzyskania pozwoleń i zatwierdzeń, co też generuje dodatkowe opłaty. W sumie, postawienie nowego słupa, wraz z całą niezbędną infrastrukturą i formalnościami, może zamknąć się w kwocie od 8 000 do nawet 20 000 złotych, a w skomplikowanych przypadkach nawet więcej. To staje się jasne, dlaczego warto robić dokładne rozeznanie.

Wycena słupa energetycznego

Kiedy decydujemy się na najbardziej radykalne rozwiązanie, czyli postawienie własnego słupa energetycznego, pierwszym odruchem jest chęć poznania ostatecznej ceny. „Wycena słupa energetycznego” – te dwa słowa działają jak magnes, bo pozwalają zmaterializować nasze plany w konkretnych liczbach. Jak jednak powinniśmy podejść do tego procesu, aby uzyskać rzetelne i wiarygodne informacje?

Proces wyceny słupa energetycznego powinien rozpocząć się od dokładnego określenia potrzeb. Czy potrzebujemy słupa jako punktu poboru mocy dla pojedynczego budynku, czy może jako punktu rozdzielczego dla większej liczby odbiorców? Odpowiedź na to pytanie determinuje rodzaj i wytrzymałość słupa, a co za tym idzie, jego cenę. Zazwyczaj, dla typowego gospodarstwa domowego stosuje się słupy żelbetowe o wysokości od 9 do 12 metrów.

Kolejnym istotnym elementemem wyceny jest analiza lokalizacji. Geotechniczne badania gruntu pomogą określić, jaki typ fundamentu będzie najbezpieczniejszy i najbardziej stabilny, a to bezpośrednio wpływa na koszty prac ziemnych. Trudny teren, wysoki poziom wód gruntowych czy obecność kamieni mogą znacząco podnieść ostateczną kwotę. Równie istotne jest sprawdzenie warunków zabudowy w miejscach, gdzie linia energetyczna ma przebiegać.

Profesjonalna wycena powinna uwzględniać także koszty zakupu wszystkich niezbędnych materiałów, takich jak przewody, izolatory, odgromniki, zaczepy i inne elementy. Te pozornie drobne części, sumują się do znaczącej kwoty. Do tego dochodzi koszt robocizny, czyli wynagrodzenie dla ekipy montażowej, która musi posiadać odpowiednie kwalifikacje. Nie można zapomnieć o kosztach projektowych i urzędowych, które są nieodłączną częścią procesu. Dobre przygotowanie do wyceny jest kluczem do uniknięcia niespodzianek.

Koszty związane z przyłączem słupa energetycznego

Postawienie samego słupa to jedno, ale zapewnienie, że energia popłynie do naszego domu tą właśnie drogą, to już zupełnie inna historia. Koszty związane z przyłączem słupa energetycznego są często pomijane na rzecz bardziej oczywistych wydatków na sam słup i materiały. A przecież to właśnie przyłącze stanowi finalne ogniwo dostarczające nam upragniony prąd. Jakie wydatki musimy ponieść, aby to połączenie było faktyczne i legalne?

Największym kosztem przy przyłączu jest zazwyczaj opłata za przyłączenie pobierana przez zakład energetyczny. Ta kwota jest ustalana indywidualnie i zależy od mocy przyłączeniowej, jaką chcemy uzyskać. Może wahać się od kilkuset złotych do nawet kilku tysięcy. Niektórzy dostawcy energii ustalają stawkę za każdy kilowat mocy, inni mają stałe cenniki dla różnych poziomów zapotrzebowania.

Do tego dochodzą koszty utworzenia dokumentacji technicznej związanej z przyłączem. Jest to zestawienie wszystkich parametrów technicznych, które musi zostać zatwierdzone przez zakład energetyczny. Koszt taki może wynieść od kilkuset do nawet tysiąca złotych, w zależności od złożoności instalacji. Jest to niezbędny element, który gwarantuje, że nasze przyłącze jest zgodne z wszelkimi normami bezpieczeństwa.

Nie można zapomnieć o elemencie wykonawczym – poprowadzeniu przewodu od słupa do naszego budynku. Choć może się to wydawać prostą czynnością, to wymaga odpowiednich materiałów (np. grubszego kabla, który będzie odporny na warunki atmosferyczne) oraz pracy wykwalifikowanych elektryków. Koszt takiej usługi zależy od odległości i trudności zadania, ale należy liczyć się z wydatkami rzędu kilkuset do kilku tysięcy złotych. Te wszystkie składowe tworzą realne koszty naszego przyłączenia.

Nakłady na postawienie słupa energetycznego

Postawienie słupa energetycznego na działce to proces, który wymaga nie tylko pieniędzy, ale także zaangażowania i świadomości kosztów na każdym etapie. Jakie konkretnie nakłady finansowe musimy ponieść, aby ten projekt zakończył się sukcesem? Pora na podsumowanie wszystkich większych wydatków, abyśmy mogli realistycznie ocenić nasze możliwości i przygotować odpowiedni budżet.

Bez wątpienia, największą część budżetu pochłonie sam etap wykonawczy, czyli fizyczne postawienie słupa wraz z jego posadowieniem i podłączeniem. Sama robocizna, zakup materiałów budowlanych do fundamentów oraz oczywiście sam słup, mogą stanowić łącznie około 5000 do nawet 12000 złotych. Ta kwota jest zmienna i zależy od wielu czynników, które już omawialiśmy, od rodzaju słupa po warunki terenowe.

Drugim znaczącym składnikiem są koszty związane z projektem i formalnościami. Opracowanie dokumentacji technicznej przez uprawnionego projektanta, uzyskanie niezbędnych pozwoleń od lokalnych władz i zakładu energetycznego to wydatek rzędu 1500 do nawet 3000 złotych. Te nakłady są absolutnie kluczowe i nie można ich pomijać, ponieważ bez nich cała inwestycja byłaby nielegalna i potencjalnie niebezpieczna.

Dodatkowo, należy uwzględnić koszty zakupu materiałów instalacyjnych, takich jak kable, izolatory, odgromniki czy złącza. Te, choć mogą wydawać się mniej znaczące, potrafią sumować się do kilkuset lub nawet kilku tysięcy złotych, w zależności od potrzeb. Warto pamiętać, że prawidłowo dobrane materiały to gwarancja długotrwałego i bezpiecznego użytkowania instalacji. Całość tych nakładów często przekracza 10 000 złotych.

Finansowanie postawienia słupa energetycznego

Kiedy już znamy przybliżone koszty postawienia słupa energetycznego, naturalne jest pytanie o możliwości finansowania takiego przedsięwzięcia. Nie każdy dysponuje wolnymi środkami, które pozwoliłyby na pokrycie całego wydatku z własnej kieszeni, szczególnie gdy mowa o kwotach rzędu kilkunastu tysięcy złotych. Na szczęście, istnieje kilka dróg, które mogą pomóc w realizacji tego celu.

Najbardziej oczywistą metodą jest wykorzystanie własnych oszczędności. Jeśli posiadamy zgromadzone fundusze, jest to najprostsza i najtańsza opcja, ponieważ nie wiąże się z żadnymi dodatkowymi odsetkami. Warto jednak dokładnie skalkulować, czy nie uszczupli to naszych zasobów na tyle, że będziemy mieli problemy z bieżącymi wydatkami lub innymi ważnymi celami życiowymi. Trzeba zachować zdrowy balans.

Kolejną możliwością jest skorzystanie z kredytu bankowego. Wiele instytucji finansowych oferuje kredyty gotówkowe lub kredyty hipoteczne, które można przeznaczyć na tego typu inwestycje. Warto jednak dokładnie porównać oferty różnych banków, zwrócić uwagę na oprocentowanie, okres spłaty oraz wszelkie ukryte opłaty. Dobrze dobrany kredyt może być wygodnym rozwiązaniem, ale trzeba być świadomym kosztów odsetek.

W niektórych przypadkach możliwe jest także skorzystanie z dotacji lub programów wspierających rozwój infrastruktury energetycznej, choć są to zazwyczaj przedsięwzięcia bardziej złożone, skierowane raczej do przedsiębiorstw niż indywidualnych inwestorów. Niemniej jednak, zawsze warto sprawdzić lokalne i krajowe programy wsparcia dla inwestycji budowlanych. Dokładne rozeznanie w dostępnych opcjach finansowania pomoże nam podjąć najlepszą decyzję.

Koszt postawienia słupa energetycznego - Q&A

• Czy obecność linii energetycznych lub słupów na działce wpływa na możliwość budowy domu i wartość nieruchomości?

  Tak, obecność linii energetycznych lub słupów na działce może stanowić przeszkodę w uzyskaniu pozwolenia na budowę domu i obniża wartość nieruchomości. W przypadku działek, nad którymi przebiega linia energetyczna, właścicielowi przysługuje prawo do roszczeń o usunięcie lub przesunięcie słupa energetycznego oraz linii energetycznej.

• Jakie prawo przysługuje właścicielowi nieruchomości, nad którą przebiegają linie energetyczne?

  Właścicielowi nieruchomości, nad którą przebiegają linie energetyczne, przysługuje prawo do roszczeń o usunięcie lub zmianę przebiegu linii energetycznych. Kwestia ta regulowana jest również przez służebność przesyłu, która pozwala przedsiębiorstwu przesyłowemu na korzystanie z nieruchomości w celu budowy, naprawy, konserwacji, instalacji lub wymiany urządzeń technicznych związanych z siecią przesyłową.

• Co to jest służebność przesyłu i jak wpływa na nieruchomość?

  Służebność przesyłu to prawo przedsiębiorcy do korzystania z nieruchomości na potrzeby świadczenia przesyłu energii. Została zdefiniowana w kodeksie cywilnym. Umożliwia przedsiębiorcy korzystanie z nieruchomości właściciela w określonym zakresie, np. do naprawy czy instalacji urządzeń związanych z siecią przesyłową. Ustanowienie służebności przesyłu jest obligatoryjnie wpisywane do księgi wieczystej nieruchomości obciążonej.

• Czy linie energetyczne na działce mogą mieć różny charakter?

  Tak, na działce mogą pojawić się różne rodzaje linii wysokiego napięcia. Chociaż urządzenia techniczne i nadziemne przewody infrastruktury sieci energetycznej nie są problematyczne na terenach niezurbanizowanych, mogą stanowić pewien problem, jeśli są ulokowane na posesjach prywatnych.